Nguyễn Bích Thủy sinh ra và lớn lên ở một xóm nghèo thuộc xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba. Em có một tuổi thơ yên bình với bao ước mơ, hoài bão. Song, ước mơ chưa thành, thì vào năm 2000, khi đang học lớp 11, Thủy thấy cơ thể có những dấu hiệu khác lạ. Đi khám, Thủy được biết mình bị mắc Lupus Ban đỏ - căn bệnh mà cho tới nay, y học hiện đại vẫn chưa tìm ra được cách chữa trị! Mọi thứ tưởng như sụp đổ khi Thủy phải nghỉ học để chữa bệnh. Đó là một quá trình rất gian nan. Ai mách đâu là em được bố mẹ đưa tới đó, chi phí rất tốn kém. Sau nhiều lần phải cấp cứu, Thủy nản chí muốn bỏ cuộc. Nhưng thấy nỗ lực “còn nước còn tát” của bố và những giọt nước mắt của mẹ, Thủy tự nhủ phải lạc quan, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để tìm cơ hội sống. Hai năm sau, khi bệnh tình ổn định hơn, Thủy tiếp tục xin học lại lớp 11. Cô gái 18 tuổi đi học với khuôn mặt phù nề bởi tác dụng phụ không mong muốn của thuốc điều trị. Điều đó khiến Thủy tự ti đến nản lòng. Nhưng nghĩ đến nỗi nhọc nhằn của bố mẹ khi mỗi sáng thay nhau đạp xe chở con đến trường, trưa lại đón về, Thủy lại có thêm nghị lực vươn lên, học tập chuyên cần. Bằng cách ấy, Thủy hoàn thành chương trình phổ thông, rồi chọn nghề dạy học để lập thân. Sau 4 năm vừa học vừa điều trị, Thủy tốt nghiệp khoa Địa lý Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
Với tấm bằng loại khá, năm 2010 Thủy được phân công về Trường PT Dân tộc nội trú THCS huyện Tân Sơn. Hơn hai nghìn ngày gắn bó với mái trường đầu đời dạy học với bao niềm vui và cả những nỗi buồn, cô giáo trẻ kiên trì phấn đấu để trở thành đảng viên và cũng kiên trì chọn được cho mình một bờ vai tin cậy. Chồng của Thủy là chàng trai người Mường Hà Khánh Hội ở khu Vường 1 xã Lai Đồng. Thông cảm với hoàn cảnh của Bích Thủy, huyện đã cho cô thuyên chuyển, về công tác tại Trường THCS Lai Đồng.
Cũng như bao xã miền núi của huyện Tân Sơn, Lai Đồng còn khó khăn, số hộ nghèo còn nhiều nên điều kiện học tập của học sinh vô cùng thiếu thốn. Nhiều em thiếu sự quan tâm của gia đình bởi bố mẹ đi làm ăn xa.
Cùng sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh nghèo khó, không may mắn, cô giáo Bích Thủy thấu hiểu và luôn trăn trở phải làm sao để các em ham học và học giỏi. Để học trò hứng thú học tập môn Địa lý, cô giáo mày mò tự làm đồ dùng dạy học; tìm tòi, học hỏi những phương pháp hay, phù hợp có thể áp dụng vào việc dạy và học; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, dạy học tích hợp với giáo dục bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, tích hợp hướng nghiệp, tăng cường trao đổi với phụ huynh học sinh… Những nỗ lực đó của cô giáo khiến cho các em có hứng thú với học tập, thay đổi nhận thức về sự học, từ đó có kết quả tu dưỡng, rèn luyện tốt hơn. Hình thành được ý thức học tập rồi, nhưng để duy trì được nền nếp học tập - đó là điều không dễ dàng, chỉ một mình không thể làm được. Với suy nghĩ đó, cô tìm thêm các lực lượng giáo dục trong hoạt động khuyến học, khuyến tài ở địa phương. Ban đầu là cùng các gia đình, dòng họ vận động con cháu vượt khó vươn lên trong học tập, vận động xây dựng quỹ khuyến học của dòng họ để động viên con, cháu khi đạt kết quả học tập tốt. Sau đó, cô tích cực tham mưu với BGH nhà trường, với Hội khuyến học của xã tìm cách nhân rộng mô hình “dòng họ học tập”, “xã hội học tập”, vận động nhân dân ủng hộ để có phần thưởng động viên, khích lệ thầy cô và các em học sinh đạt thành tích cao trong năm học. Từ thành công bước đầu với các mô hình đó, hiện nay, Bích Thủy tham gia triển khai phong trào “Tiếng trống học bài” ở khu dân cư với hy vọng tạo nên sự tự giác học bài ở nhà của các em và sự quan tâm của các bậc phụ huynh.
Dạy học là một công việc rất vất vả, đòi hỏi nhiều tâm huyết của người thầy. Người có sức khỏe tốt đã khó, với người sức khỏe yếu như Bích Thủy lại càng khó hơn. Nhưng với lòng yêu nghề, say mê với nghề, bằng tình yêu và trách nhiệm với các thế hệ học trò, Bích Thủy tự nhủ phải luôn tự học, tự rèn để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tuân thủ chặt chẽ chế độ điều trị kết hợp với tập luyện để bệnh ổn định, có thêm sức lực bồi đắp lòng yêu nghề, yêu trò, yêu quê hương Lai Đồng thân thương.
Căn bệnh Lupus Ban đỏ không quật ngã được ý chí vươn lên của cô giáo Thủy. Nhiều năm cô là giáo viên dạy giỏi cấp huyện, cấp tỉnh; 9 năm liên tục đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua” cấp cơ sở, là giáo viên điển hình tiên tiến giai đoạn 2015-2020 cấp tỉnh và là “Công dân học tập”, được dự Hội nghị gặp mặt các điển hình tiên tiến toàn tỉnh do Sở Giáo dục – Đào tạo, Hội Khuyến học và Liên Đoàn LĐ tỉnh phối hợp tổ chức vừa qua… Với thành tích này, cô giáo Tổ trưởng Tổ Khoa học Tự nhiên đã góp phần đưa Trường THCS Lai Đồng đạt danh hiệu “Đơn vị học tập”.
Đồng cảm với những chia sẻ của cô Nguyễn Bích Thủy, tôi chúc cô mãi tỏa sáng nhiệt huyết lửa nghề vì học sinh Lai Đồng và mong cô dâu xứ Mường mãi giữ được tiếng cười nơi tổ ấm nhỏ thân thương mà vợ chồng họ 13 năm gây dựng...
Nguyễn Sản