Tự học, học thường xuyên và học tập suốt đời là luận điểm quan trọng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục. Đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, tự học có vai trò đặc biệt quan trọng, là một trong những nhân tố quyết định tạo nên trí tuệ. Bằng tấm gương tự học và học tập suốt đời, Bác Hồ đã để lại nhiều bài học và những kinh nghiệm quý báu cho các thế hệ noi theo. Học tập chính là hoạt động tiếp thu tri thức của mỗi cá nhân. Quá trình học tập bao gồm học tại trường, lớp, ở những giai đoạn nhất định của cuộc đời và tự học suốt cả cuộc đời mỗi người. Đây là biện pháp tốt nhất để nâng cao trình độ hiểu biết, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ cách mạng. “Nếu không chịu khó học thì không tiến bộ được. Không tiến bộ là thoái bộ. Trong học tập, cần kết hợp cả học tập ở trường, ở lớp và tự học ở mọi nơi, mọi lúc, mọi hoàn cảnh.
Tự học là lao động khoa học, vất vả hơn rất nhiều so với quá trình học ở trường, ở lớp có giảng viên, bởi tự học, người học phải độc lập xây dựng kế hoạch, phương pháp học tập, tự tìm hiểu, phân tích những kiến thức trong sách vở, tài liệu để tiến tới làm chủ tri thức. Chính việc tự học sẽ giúp mỗi người nhớ lâu và vận dụng những kiến thức đã học một cách hữu ích vào cuộc sống. Và, tự học còn giúp cho mỗi người trở nên năng động, sáng tạo, không phụ thuộc vào người khác, từ đó hạn chế những khuyết điểm và hoàn thiện bản thân. Để việc tự học đạt kết quả tốt, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, mỗi người cần phải xác định mục đích, động cơ học tập đúng đắn.
Từ những hiểu biết về lý luận của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tự học và vai trò của Hội Khuyến học các cấp trong viêc tạo cơ hội để mọi người đều được tham gia học tập, trong những năm qua Hội khuyến học huyện Đoan Hùng đã làm tốt công tác liên kết phối hợp với các ban ngành đoàn thể để phát huy tốt vai trò hỗ trơ học tập trong và ngoài nhà trường đặc biệt là việc hỗ trợ học tập cho người lớn trên cơ sở tìm hiểu nhu cầu học tập của cán bộ , hội viên hội và nhân dân, mở các lớp dạy nghề tại các TTHT cộng đồng theo phương châm cần gì học nấyvà động viên khuyến khích để ai cũng phải học, không kể người sang hay hèn; giàu hay nghèo; không phân biệt nghề nghiệp, giới tính, tôn giáo, dân tộc. Để đạt được mục tiêu trong vấn đề cốt lõi nhất của việc tự học là để nâng cao hiểu biết và để áp dụng những kiến thức đó vào làm việc, “học phải đi đối với hành”. Học mà không làm được, học mấy cũng vô ích. Trong hoạt động, Hội khuyến học các cấp đã quan tâm tới hoạt động học tập trong mỗi gia đình trên cơ sở của việc xây dựng mô hình gia đình học tập để mọi trẻ em trong độ tuổi đều được tới trường; các thành viên trong gia đình đều tham gia ít nhất một loại hình học tập; trong gia đình đều có các phương tiện để các thành viên học tập như ty vi, đài, radio,, điên thoại thông minh, nối mạng itơnet…; Mô hình gia đình học tập đã gắn kết các thành viên trong gia đình gần giũ thân thiện với nhau hơn, hinh tế cũng khá giả và phát triển hơn. Cùng với việc xây dựng mô hình gia đình học tập các cấp hội còn quan tâm xây dựng các mô hình khác như Mô hình Dòng họ học tập, mô hình Cộng đồng học tâp, Đơn vị học tập để tạo cơ hội cho mọi người đều có quyền tham gia tự học, học thường xuyên, học suốt đời. Với 34 hội cơ sở 432 chi hội, trên 25 ngàn hội viên. Hội khuyến học các cấp đã có trên 24 nghìn gia đình đăng ký thực hiện mô hình gia đình học tập, 384/543 dòng họ đăng ký danh hiệu Dòng họ học tập, 134/138 đơn vị đăng ký đơn vị học tập, 267/276 khu dân cư đăng ký xây dựng khu dân cư hoc tập. Để hội kuyến học cấp có cơ sở tổ chức tốt các hoạt động, hội các cấp luôn tích cực trong công tác tham mưu, công tác xây dựng Quỹ hội, Tại hội khuyến học huyện đã xây dựng Quỹ khuyến học, khuyến tài Trái bưởi vàng với tổng số Quỹ tính đến thời điểm này là 781 triệu đồng, Quỹ có tài khoản được mở tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Đoan Hùng. Song song với các việc làm trên một nhiệm vụ quan trọng của các cấp hội trong việc học tập thường xuyên, học tập sốt đời, học để xây dựng xã hội học tập đó là việc thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, động viên, kích lệ mọi người để cùng nhau tự học. Trong công tác tuyên truyền, các cấp hội luôn nhấn mạnh việc học theo Chủ tịch Hồ Chí minh về thái độ tự học đó là: Phải học tập với thái độ nghiêm túc, hết sức khiêm tốn, thật thà, biết đến đâu nói đến đó, không được tự cho mình là đã biết đủ rồi, biết hết rồi, nghiêm khắc phê phán tệ giấu dốt, lười biếng học tập, tự cao, tự đại, cho mình là giỏi nhất thiên hạ. Phải tuyên truyền để học và làm theo Bác về phương pháp tự học là: Muốn nâng cao kiến thức trong quá trình tự học, mỗi người cần phải biết cách tận dụng triệt để thời gian và những điều kiện, phương tiện có sẵn trong xã hội, như thư viện, câu lạc bộ, sách báo, viện bảo tàng, các buổi nói chuyện, hội thảo,... Ngoài ra, mỗi người cần tranh thủ sự giúp đỡ, hướng dẫn chỉ bảo của bạn bè, đồng nghiệp và thực hiện phương châm học ở mọi lúc, mọi nơi, học trong khi giao thiệp, trong công việc hằng ngày, trong việc lớn cũng như việc nhỏ. Để tự học đạt kết quả tốt, phải học Bác ở tinh thần vượt gian khổ để học tập.
Để thưc hiện tốt các nhiệm vụ trên các cấp hội đã quan tâm tới một số giải pháp sau:
Thứ nhất phải làm tốt công tác tuyên truyền để các cấp, các ngành và mọi người dân hiểu và thấy được ý nghĩa to lớn của sự hoc.
Thứ hai là phải làm tốt công tác tham mưu để tạo cơ hội cho mọi người được tham gia học tập.
Thứ ba là phải làm tốt công tác biểu dương kích lệ để mọi người, mọi nhà, mọi Dòng họ, mọi cộng đồng, đơn vị đua nhau tự học.
Thứ tư là phải làm tốt công tác gắn kết tự học với các nhiệm của bản thân gia đình , dòng họ, cộng đồng với các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và vấn đề môi trường của đơn, cá nhân, gia đình nơi sinh sống.
Mỗi người phải học tập không ngừng, học tập liên tục, học tập suốt đời thông qua nhiều hình thức, nhưng tự học là điều rất quan trọng, và vấn đề tự học trở thành một yêu cầu cấp bách, bắt buộc đối với mỗi cán bộ, đảng viên và từng người lao động. Có như vậy cái đích xây dựng xã hội học tập với được thành công…
Đỗ Thị Thanh Tính - Chủ tịch Hội Khuyến học huyện Đoan Hùng