Kính thưa các quý vị đại biểu!
Kính thưa toàn thể Hội nghị!
Trong những thập kỷ đầu của thế kỷ XXI, xây dựng xã hội học tập đã trở thành một xu thế tất yếu trên thế giới, nhất là ở các quốc gia phát triển và các quốc gia đang hướng tới một nước công nghiệp hiện đại, từng bước xây dựng nền kinh tế tri thức. Tháng 7/2000, Hội nghị Thượng đỉnh các nước G8 họp ở Okinawa (Nhật Bản) để bàn đến chiến lược xây dựng kinh tế tri thức có khả năng cạnh tranh và năng động nhất thế giới. Hội nghị coi việc tiếp cận học suốt đời là vấn đề then chốt để tạo ra nguồn lực cho chiến lược.Đứng trước vấn đề này, nhiều nước đã hoạch định chính sách quốc gia về giáo dục người lớn và phải xây dựng Luật giáo dục suốt đời (Canada, Hàn Quốc, Thái Lan…).
Ở Việt Nam, khái niệm về một xã hội học tập, học tập suốt đời đã được sử dụng từ lâu. Ngay sau Cách mạng tháng Tám thành công, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, Bác Hồ đã mong muốn dân ta ai cũng được học hành và bản thân Người là điển hình về sự học tập bền bỉ trong suốt cuộc đời hoạt động. Triết lý học tập của Người là học không bao giờ cùng. Học để tiến bộ mãi. Càng tiến bộ, càng thấy cần phải học thêm.Người luôn giữ một luận điểm quan trọng về học suốt đời là không chỉ học trong trường lớp, mà phải học trong cuộc sống, trong lao động, trong đấu tranh cách mạng, học dân, coi dân là thầy… Tư tưởng học suốt đời của Bác là sự kế thừa và phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc. Từ xa xưa ông cha ta đã dạy: “Nhân bất học bất chí lý” (Người không học không hiểu biết), truyền thống hiếu học gắn với "Tôn sư trọng đạo" và coi “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”… Chủ trương học tập suốt đời của Bác rất phù hợp với quan điểm về 4 trụ cột giáo dục hiện đại của UNESCO ngày nay: "Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để làm người".
Học tập suốt đời, học tập thường xuyên, học tập cho mọi người là tư tưởng chủ yếu của Hồ Chí Minh về sự học và cũng là nội dung cốt lõi của xã hội học tập mà Đảng và Nhà nước ta chủ trương xây dựng. Đại hội toàn quốc lần thứ IX của Đảng (2001) đã quyết định phải tạo điều kiện cho mọi người dân đều được học theo hệ thống chính quy hoặc không chính quy, xây dựng cả nước trở thành một xã hội học tập. Đại hội toàn quốc lần thứ X tiến thêm một bước khẳng định: “chuyển dần mô hình giáo dục hiện nay sang mô hình giáo dục mở - mô hình xã hội học tập”. Đại hội toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã xác định: đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời. Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng tiếp tục khẳng định: hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng hệ thống giáo dục mở, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập…Phải làm cho người dân nhận thức được sự cần thiết và tính chất quan trọng phải học tập suốt đời, có ý thức tự giác học tập và học tập thường xuyên mới xây dựng được xã hội học tập; phải xây dựng một hệ thống giáo dục bảo đảm cho mọi công dân đều được học tập suốt đời…
Công dân học tập là thành tố hạt nhân của việc xây dựng nhà trường thành “ Đơn vị học tập” góp phần xây dựng xã hội học tập. Để có được các gia đình học tập, dòng họ học tập, cộng đồng học tập, đơn vị học tập và cộng đồng cấp xã học tập thì trước hết phải có những công dân học tập. Trong một gia đình, mọi thành viên đều phải tích cực học tập, phấn đấu xây dựng mô hình công dân học tập để gia đình đó đạt được tiêu chí gia đình học tập. Cũng như vậy, một cơ quan, doanh nghiệp, trường học… mà người lao động làm việc trong đó không tham gia học tập thì ta không thể có đơn vị học tập. Vì vậy, công dân học tập là yếu tố cơ bản để xây dựng xã hội học tập.
Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì là cơ sở giáo dục đại học công lập trực thuộc Bộ Công Thương, được thành lập ngày 20 tháng 01 năm 2011 theo Quyết định số 126/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở nâng cấp Trường Cao đẳng Hóa chất.
Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời là một nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, đặc biệt với các trường đại học. Nhận thức được điều đó, công tác triển khai Quyết định 281/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch 2577/KH-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Đề án “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020” đã được Đảng ủy, Ban giám hiệu, Hội khuyến học trường Đại học Công nghiệp Việt Trì, các bộ phận chức năng tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả quan trọng.
Thực hiện đăng kí xây dựng nhà trường thành “ Đơn vị học tập” nhà trường đặc biệt chú trọng xây dựng mô hình “Công dân học tập” và hoạt động khuyến học khuyến tài.Trong 5 năm qua, nhà trường đã cử nhiều cán bộ giảng viên đi học tập nâng cao trình độ chuyên môn ở trong nước và nước ngoài (35 cán bộ, giảng viên đi nghiên cứu sinh, 40 cán bộ, giảng viên đi học cao học) với nguồn kinh phí hỗ trợ gần 1,3 tỷ đồng; cử gần 1000 lượt cán bộ, giảng viên tham gia các lớp nghiệp vụ ngắn hạn, tham dự hội nghị, hội thảo các cấp; 200 cán bộ, giảng viên tham gia các lớp tiếng Anh A2, B2, B1, C1; 300 cán bộ, giảng viên tham gia các lớp chuẩn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ bản; dành gần 100 triệu đồng khen thưởng cho các cháu học sinh giỏi và đỗ đại học là con cán bộ, giảng viên trong trường. Đặc biệt, trường dành gần 1,5 tỷ đồng quỹ học bổng cho sinh viên đạt kết quả cao,sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập, quà tết cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để các em được đón tết cổ truyền đầm ấm bên gia đình. Nhà trường cũng thực hiện giảm hoặc miễn học phí cho sinh viên hệ chính quy là sinh viên tàn tật, khuyết tật, thân nhân người có công với cách mạng ...Nhiều sinh viên đã phấn đấu học tập thành đạt nhờ vào những suất học bổng ý nghĩa đó.
Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì khuyến học, khuyến tài cho sinh viên, công chức, viên chức bằng nhiều hình thức. Đối với sinh viên, trường tổ chức nhiều hoạt động đa dạng, phong phú để khuyến khích tinh thần học tập của sinh viên. Các câu lạc bộ chuyên ngành như câu lạc bộ tiếng Anh, câu lạc bộ nhà khoa học trẻ, câu lạc bộ sinh viên sáng tạo,… được thành lập nhằm tạo sân chơi ý nghĩa cho các em học tập, nghiên cứu khoa học.Đối với công chức, viên chức, trường Đại học Công nghiệp Việt Trì ban hành các quy định về khuyến khích học tập, nâng cao năng lực chuyên môn và phương pháp giảng dạy. Chú trọng khuyến khích giảng viên nhà trường học các lớp bồi dưỡng phương pháp nghiên cứu khoa học, kỹ năng viết bài trên tạp chí khoa học chuyên ngành trong nước và quốc tế…
Với sự cố gắng, nỗ lực của Hội khuyến học cùng sự quan tâm, động viên của Đảng ủy, Ban giám hiệu và các tổ chức đoàn thể trong trường, nhận thức của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động về xây dựng xã hội học tập được nâng lên; hoạt động phối hợp giữa Ban Chấp hành Hội khuyến học và các đoàn thể, các đơn vị liên quan trong trường được đẩy mạnh; kết quả vận động xây dựng mô hình "đơn vị học tập", "gia đình học tập", "công dân học tập" đã tác động tích cực vào tinh thần, trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, thúc đẩy việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của mỗi cá nhân, tập thể trong toàn trường.
Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện Đề án 281của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch 2577/KH-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh về thực hiện Đề án "Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020" tại trường Đại học Công nghiệp Việt Trì vẫn còn nhiều mặt khó khăn như: không có cán bộ Hội chuyên trách, do đó, việc triển khai, chỉ đạo hoạt động một cách đồng bộ còn gặp nhiều khó khăn; điều kiện, cơ sở vật chất, kinh phí hoạt động còn hạn chế cũng ảnh hưởng không nhỏ đến công tác triển khai Đề án,…
Từ những hoạt động chỉ đạo quá trình triển khai xây dựng mô hình “ Đơn vị học tập” và mô hình “Công dân học tập” tại trường Đại học Công nghiệp Việt Trì đã thu được những bài học kinh nghiệm quý báu, đó là:
Thứ nhất, đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới cán bộ, giảng viên, sinh viên nhà trường về tôn chỉ, mục đích của Hội khuyến học, về vai trò, tầm quan trọng của việc học tập, học thường xuyên, học suốt đời; ý nghĩa quan trọng của “Đơn vị học tập” và hạt nhân nòng cốt là “Công dân học tập”, của công tác khuyến học khuyến tài. Vận động mọi người tham gia công tác khuyến học theo phương châm “Người người làm khuyến học, nhà nhà làm khuyến học và cả xã hội làm khuyến học” để tạo ra một xã hội học tập thực sự trong nhà trường.
Thứ hai, kết hợp và tận dụng sức mạnh tổng hợp của các đoàn thể trong nhà trường, đồng thời tăng cường vận động các nguồn tài trợ từ các doanh nghiệp, các mạnh thường quân, huy động sự chung tay góp sức của cả cộng đồng để xây dựng quỹ khuyến học, khuyến tài.
Thứ ba, chú trọng công tác sơ, tổng kết, khen thưởng và biểu dương kịp thời các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc, có nhiều đóng góp trong phong trào,từ đó rút kinh nghiệm và nhân rộng điển hình nổi bật để động viên mọi người thi đua làm tốt công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.
Thứ tư,quan tâm, hỗ trợ kịp thời, đúng đối tượng sinh viên có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập, sinh viên có năng khiếu, có thành tích cao trong học tập...
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được cùng những khó khăn trong quá trình triển khai Đề án tại trường, trong thời gian tới, để tiếp tục triển khai và nhân rộng mô hình “Công dân học tập” xây dựng “ Đơn vị học tập” có hiệu quả, chúng tôi xin có một số kiến nghị, đề xuất sau:
Một là, Hội khuyến học tỉnh Phú Thọ cần thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ Hội khuyến học của các đơn vị, trường học.
Hai là, Hội cần tiếp tục nghiên cứu, tạo điều kiện thuận lợi về chế độ chính sách, tổ chức bộ máy, kinh phí hoạt động của Hội khuyến học tại các đơn vị, trường học theo quy định hiện hành, để các cấp Hội khuyến học hoạt động có hiệu quả, đúng tôn chỉ, mục đích.
Khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập và mô hình “Công dân học tập” đã trở thành một phong trào quần chúng rộng khắp đến từng cơ sở, từng gia đình và đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân, nhất là tạo cơ hội học tập cho mọi người trong đó có cán bộ, giảng viên và sinh viên trường Đại học Công nghiệp Việt Trì. Mô hình “Công dân học tập” sẽ tạo tiền đề, cơ sở để tiếp tục triển khai có hiệu quả các mô hình học tập trong gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị, góp phần xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời; đồng thời xây dựng mẫu hình công dân có đủ phẩm chất, năng lực, phù hợp với yêu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0./.
TS. Lê Thanh Tâm - Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng - Trường ĐH Công nghiệp Việt Trì